ရခိုင်တွင် အင်အားပြင်းငလျင် လှုပ်ခတ်လာပါက ဆူနာမီရေလှိုင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်

By သီဟ 25 Nov 2020

သီဟ | DMG
နိုဝင်ဘာ ၂၅ ၊ စစ်တွေ

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ငလျင်ပြတ်ရွေ့ကြော သုံးခုနှင့်အထက် တည်ရှိနေပြီး ပြတ်ရွေ့ကြောများကြောင့် ဆူနာမီ ရေလှိုင်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့် အင်အားကြီးငလျင်များ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ မြေငလျင်ကော်မတီမှ အတွင်းရေးမှူး ဒေါက်တာမျိုးသန့်က သတိပေးပြောကြားလိုက်သည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြောက်ဦးပြတ်ရွေ့၊ ကုလားတန်ပြတ်ရွေ့နှင့် သူဌေးချောင်းပြတ်ရွေ့တို့အပြင် ရခိုင်ကမ်းလွန် ပင်လယ်ပြင်တွင် အိန္ဒိယမြေထုချပ်မှ မြန်မာမြေထုချပ်ထဲသို့ တိုးဝင်နေသည့် ဖြစ်စဉ်တစ်ခု ပါရှိနေသည့်အတွက် ငလျင်အန္တရာယ်ကို သတိပြုရန်လိုကြောင်း သူကဆိုသည်။

“ရခိုင်ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်ထဲမှာ ဖြစ်နေတဲ့ အိန္ဒိယမြေထုချပ်က မြန်မာမြေထုချပ်ထဲကို စိုက်ဝင်နေတဲ့ ဖြစ်စဉ်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံက စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့တို့ ၊ ကဘော်ပြတ်ရွေ့တို့ဖြစ်လာရတာ။ မြေထုချပ်က တစ်နှစ်ကို ၄၆ မီလီမီတာနှုန်းနဲ့ စိုက်ဝင်နေတယ်။ သူ့ဆီကသာ ငလျင်ဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့ ရစ်ချ်တာစကေး ၉ အထက်ရှိမှာ ဖြစ်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် ရခိုင်ဆိုရင် ဆူနာမီဖြစ်နိုင်တဲ့ ငလျင်တွေတောင် စိုးရိမ်ရတဲ့အနေအထားမှာရှိတယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်” ဟု ဒေါက်တာမျိုးသန့်က ရှင်းပြသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ပြတ်ရွေ့ကြောများရှိနေသော်လည်း လက်ရှိအချိန်အထိ ပြတ်ရွေ့ကြောများအကြောင်းကို အသေးစိတ်မလေ့လာနိုင်သေးသည့်အတွက် ငလျင်လှုပ်နိုင်စွမ်းအသေးစိတ်ကို အတိအကျပြောရန် ခက်ခဲကြောင်း သူကဆိုသည်။

“၁၇၆၂ ခုနှစ်မှာ ရခိုင်မှာလှုပ်ခဲ့တဲ့ငလျင်ဟာ ပြင်းအားရစ်ချ်တာစကေး ၈ အထက်ရှိမယ်လို့ သုတေသန စာတမ်းတွေအရသိရတယ်။ ရခိုင်ကမ်းလွန်ဒေသမှာ စူနာမီဖြစ်သွားခဲ့တဲ့ အထောက်အထားတွေ တွေ့ရတယ်။ အခုဆိုရင် ငလျင်မလှုပ်တာ နှစ်ပေါင်း ၂၅၀ ကျော်ပြီဆိုတော့ ငလျင်ရဲ့သဘောတရားအရ မလှုပ်တာကြာလေလေ လှုပ်ဖို့အခွင့်အလမ်းများလေပဲလေ။ နောက်ပြီး ပြင်းအားကလည်း ၇ အထက်ဖြစ်ဖို့များတယ် ” ဟု ဒေါက်တာမျိုးသန့်က ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ငလျင်ကြောများအကြောင်းနှင့် ငလျင်အထောက်အထားများသိရှိနိုင်ရန် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ငလျင်တိုင်းတာစက် ခြောက်လုံးတပ်ဆင်ကာ လေ့လာမှုများပြုလုပ်နေပြီဖြစ်ပြီး လာမည့် နှစ်နှစ်ခန့်တွင် အဖြေကို သိရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သူကဆိုသည်။

“ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဒေသခံအများစုက ငလျင်အန္တရာယ်ထက် အခြားမကြာခဏဖြစ်တက်တဲ့ သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်ကို ပိုပြီးဂရုစိုက်နေကြတာကို ကျွန်တော်တွေ့ခဲ့ရတယ်။ ပြောချင်တာက ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေ လုပ်တာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပြည်သူလူထု သဘာဝဘေးအန္တရာယ် လျော့နည်းဖို့ရာ စဉ်းစားတဲ့အခါမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီငလျင်အန္တရာယ်ကိုလည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍကနေ ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့လိုပါတယ်” ဟု ဒေါက်တာမျိုးသန့်က ဆိုသည်။

ငလျင်နှင့်ပတ်သက်၍ သီးသန့်အသိပညာပေးမှုများထက် အခြေခံဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲမှု သင်တန်းများ၊ ဆက်တိုက်လေ့ကျင့်ခန်းများနှင့် ဟောပြောပွဲများတွင် ငလျင်ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာများကို ထည့်သွင်းပြောကြားခြင်းတို့ကိုသာ လုပ်ဆောင်မှုများရှိကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် လူမှုဝန်ထမ်းကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန ၊ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဦးစီးဌာန ဦးစီးအရာရှိ ဦးရဲမင်းဦးကဆိုသည်။

“အရင်တုန်းက တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်အသီးသီးမှာ ငလျင်ဇာတ်တိုက်လေ့ကျင့်ခန်းတွေကို လုပ်လေ့ရှိပေမယ့် ကျနော် ဒီဌာနကိုရောက်ပြီးနောက်ပိုင်းမှာ တစ်ကြိမ်စ၊ နှစ်ကြိမ်စလုပ်တာတော့ရှိတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ ကိုဗစ်ကာလ ဖြစ်တဲ့အတွက် လူစုလူဝေးမဖြစ်အောင်လို့ ဒီသင်တန်းတွေကို ရပ်နားထားပါတယ်” ဟု သူကဆိုသည်။

ပြီးခဲ့သော ၂၀၁၉ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၈ ရက်နေ့က ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရစ်ချ်တာစကေး ၅ ဒသမ ၅ အဆင့်ရှိ ငလျင်တစ်ခုနှင့် ရစ်ချ်တာစကေး ၄ ဒသမ ၇ အဆင့်ရှိ ငလျင်တစ်ခုဆက်တိုက်ဆိုသကဲ့သို့ လှုပ်ခတ်မှုများ ရှိခဲ့သည်။

မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၏ မြေငလျင်သတင်းထုတ်ပြန်ချက်များအရ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံကုန်းတွင်းပိုင်း၌ မြေငလျင် ၆၉ ကြိမ်၊ အက်ဒမန်ပင်လယ်အတွင်းတွင် တစ်ကြိမ်၊ စုစုပေါင်း အကြိမ် ၇၀ လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အကြိမ်ရေ ၁၆၅ ကြိမ်အထိ လှုပ်ခတ်မှုများ ရှိခဲ့သည်။