သဘာဝဘေးအန္တရာယ်နှင့် ပတ်သက်၍ စစ်ကောင်စီတွင် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု မရှိ

By Admin 03 Apr 2025

DMG ၊ ဧပြီ ၃

နိုင်ငံတော် အာဏာကို သိမ်းယူထားသည့် စစ်ကောင်စီတွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တစ်ခု ကျရောက်လာပါက လိုအပ်သည့်အရာများနှင့်ပတ်သက်၍ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုမှာ အလွန်နည်းပါးကြောင်း ပြည်သူများက ဝေဖန်ပြောဆိုကြသည်။

ယခု နိုင်ငံအတွင်း သဘာဝဘေးဒဏ်ကြုံနေရချိန်တွင် စားနပ်ရိက္ခာ၊ ဆေးဝါး၊ စက်ကိရိယာ၊ ဆက်သွယ်ရေးစသည့် လိုအပ်သော သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုအားနည်းမှုကြောင့် ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ နှောင့်နှေးကာ ထိခိုက်သေဆုံးမှုနှုန်း မြင့်တက်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုဒဏ်ကို တပြိုင်နက်တည်းရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ငလျင်လှုပ်ခတ်ပြီးနောက် စက်ကိရိယာ၊ နည်းပညာစုံလင်စွာဖြင့် ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ခဲ့ကာ ဒဏ်ရာလူနာများကိုလည်း ဆေးဝါးကုသမှုအချိန်နှင့် တပြေးညီလုပ်ဆောင်ခဲ့၍ သေဆုံးမှုဦးရေ လျော့နည်းခဲ့သည်။

လူမှုရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသည့် လူငယ်တစ်ဦးက "မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ သဘာဝဘေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာမှ ပြင်ဆင်ထားတာမရှိဘူး။ စက်ပစ္စည်းတွေ၊ ဆေးဝါးတွေလည်း ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတာတွေ လုံးဝမရှိဘဲ အစိုးရတစ်ရပ်အနေနဲ့ ဘာတွေ လုပ်နေလဲ ဆိုတာကို အကုန်လုံးက မြင်တဲ့အတိုင်းပဲ လူတွေကိုပဲ လိုက်သတ်နေတာပါ" ဟု ပြောသည်။

အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေးအတွက်လည်း စစ်ကောင်စီတွင် တစ်စုံတစ်ရာပစ္စည်းများမရှိသဖြင့် နိုင်ငံတကာ၏ အကူအညီများကို ဆက်တိုက်တောင်းခံနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ငလျင်သင့်ပြည်သူများအား ကူညီကယ်ဆယ်ရေးဆောင်ရွက်ရာမှာ လက်အိတ်နှင့် ဦးထုတ်မရှိသဖြင့် နိုင်ငံတကာ အကူအညီများလိုအပ်နေပြီး ကူညီပေးရန် စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသည်။

"ယူနီဖောင်းတွေဝတ်ထားတဲ့ တတ်နိုင်တဲ့အကာအကွယ်တွေ ဝတ်ဆင်ထားပေမယ့် သူတို့လက်မှာ ဘာလက်အိတ်မှ စွတ်ထားတာ မတွေ့ရပါဘူး။ အကာကွယ် ဦးထုပ်မပါပါဘူး။ ဒါတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာက တတ်နိုင်သလောက် ကူညီပေးပါ။ လှူနေတဲ့ အလှူတွေပေါ်မှာ ကန့်သတ်တာမဟုတ်ဘူး။ တကယ် လိုအပ်တဲ့ဟာကို ကျနော်ပြောဆိုခြင်း ဖြစ်ပါတယ်" ဟု ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။

ယင်းအပြင် ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် အဆောက်အအုံများ၊ လမ်းတံတားများ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက်လည်း လိုအပ်သည့် ဘိလပ်မြေ၊ သံချောင်းများ၊ ကတ္တရာများကိုလည်း ကူညီပေးကြရန် စစ်ကောင်စီက တောင်းဆိုထားသည်။

ငလျင်သင့်ပြည်သူများအား ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်းရွက်ရာတွင်လည်း နိုင်ငံတကာကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များ၊ သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ် မီးသတ်ဦးစီးဌာန၊ ကြက်ခြေနီအဖွဲ့၊ လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့များနှင့် ပရဟိတ အဖွဲ့အစည်းများကိုသာ တွေ့မြင်ရပြီး စစ်ကောင်စီတပ်သားများကို ဟန်ပြအဖြစ်သာတွေ့ရကြောင်း ပြောဆိုကြသည်။

ရခိုင်က လူမှုတက်ကြွလှုပ်ရှားသည့် လူငယ်တစ်ဦးက "ငလျင်လှုပ်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း အားလုံးမြင်ကြတဲ့ အတိုင်းပဲ ပိတ်မိနေတဲ့ သူတွေကို ပြည်သူထဲက ပြည်သူတွေပဲ ပြန်ပြီး ကယ်နေရတဲ့အခြေနေ ဖြစ်နေတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ သူတို့လူတွေနဲ့ အင်တိုက်အားတိုက် လုပ်တာကို သိပ်မတွေ့ရဘူး။ သူတို့ပိုင်တဲ့ မီဒီယာတွေမှာပဲ ဝါဒဖြန့်အဆင့်လောက်ပဲ တွေ့ရတယ်။ အထူးသဖြင့်ကတော့ နိုင်ငံတကာကလာပြီး ကူညီတဲ့ သူတွေတောင် ပြန်လွှတ်တဲ့ အနေထားတွေ ရှိတယ်" ဟု ပြောသည်။

တစ်ဖက်တွင် စစ်ကောင်စီက ငလျင်ဘေးဒဏ်နှင့်ပတ်သက်၍ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန်ထက် စစ်ရေးကိုသာ အလေးပေးနေပြီး တပ်သားများအား စစ်မြေပြင်၌သာ ပို့ဆောင်ထားသည်။

လက်ရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှု ၆ ရက်မြောက်နေ့အထိ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်သော်လည်း ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများကို မတွေ့ရဘဲ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးထက် စစ်ရေးကိုသာ အာရုံစိုက်နေဆဲဟု ပြောဆိုနေကြသည်။

"သူက ကမ္ဘာက လူတွေတွေးသလို မတွေးထားဘူး။ သူ အသက်ရှင်ဖို့၊ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဆက်သွားဖို့၊ သူအာဏာ တည်မြဲဖို့၊ အဲဒါက လွဲလို့ ဘာမှမသိဘူး။ သူ့ကို ထောက်ခံတဲ့ စစ်သားတွေကိုတောင် မညှာတာ၊ တခြားသူတွေကို ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ သူတို့က လုပ်ချင်တာ လုပ်နေရင် ပြီးရော။ အခုလိုအချိန်မှာ နိုင်ငံတကာကို "ငါတို့ကို ကူပါအုံး" လို့ ပြောနေပြီးတော့ တစ်ဖက်မှာတော့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတယ်" ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ရှေ့နေ ဦးကြီးမြင့်က ပြောသည်။

မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းဗဟိုပြုလှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် ငလျင်ကြီးကြောင့် ဧပြီလ ၃ ရက်နေ့အထိ သေဆုံး ၃,၀၈၅ ဦးနှင့် ဒဏ်ရာရရှိသူ ၄,၇၁၅ ဦးရှိကာ ပျောက်ဆုံးသူ ၃၄၁ ထိရှိကြောင်း စစ်ကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

ငလျင်ဒဏ်ကြောင့် ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းများ၊ အထပ်မြင့်အဆောက်အအုံများနှင့် သာသနိက အဆောက်အအုံများ အပါအဝင် နေအိမ်ပျက်စီးမှုများကြားတွင် ပိတ်မိနေသူအများအပြားရှိနေပြီး မြေပြင် ကူညီကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ငန်းများမှာလည်း အားနည်းနေဆဲ ဖြစ်သည်။

နေပြည်တော်မှ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက "ကူညီကယ်ဆယ်ရေးကတော့ နည်းနည်းရပါတယ်။ မလောက်မငှ ရကြတာပေါ့နော်။ တချို့ဆိုရင် သောက်စရာ ရေမရကြသလို တချို့ကျ တော့လည်း အိပ်ဖို့နေရာ မရကြသေးဘူး။ ပျက်စီးမှုကလည်း အရမ်းများပြီးတော့ ပိတ်မိနေသူတွေလည်း အများကြီးရှိပါတယ်" ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ငလျင်သင့်ဒေသများတွင် ဒဏ်ရာရလူနာများအတွက် ဆေးဝါးမလုံလောက်မှု၊ ဆေးကုသမည့် နေရာများ လိုအပ်ချက်များစွာရှိနေပြီး ဆေးဝါးကုသမှု လုံလုံလောက်လောက်မရရှိပါက အခြေအနေပိုဆိုးလာနိုင်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောဆိုထားကြသည်။

စစ်ကောင်စီက ၂၀၂၃ - ၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကာကွယ်ရေး၊ နေရပ်စွန့်ခွာ ပြည်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးနှင့် အုပ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာကိစ္စများအတွက် အရေးပေါ်ရန်ပုံငွေ ငွေကျပ် ဘီလီယံ ၂၀၀ သတ်မှတ်ထားပြီး စစ်အသုံးစရိတ်ကို ငွေကျပ် ၅,၆၀၀ ဘီလီယံအထိ တိုးမြှင့်ထားသည်။

ထိုသို့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များနှင့်ပတ်သက်၍ စစ်ကောင်စီ၏ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု အားနည်းချက်များကြောင့် ငလျင်ဘေးဒဏ်သင့် ဒေသများက ပြည်သူများ၏ အသက်အိုးအိမ်များ ထိခိုက်နာမှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက် ရှိနေသည်။