တရုတ်ငွေကြေးနှင့် အမေရိကန်လူ့အခွင့်အရေး အားပြိုင်မှုကြားက ကချင်ပြည်နယ်

By Foreign Desk 15 Feb 2020

တရုတ်-အမေရိကန် ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲက တစ်ကမ္ဘာလုံး၏အာရုံစူးစိုက်မှုကို ဖမ်းစားထားလျက်ရှိချိန်တွင် ယင်းကမ္ဘာ့ဆူပါ ပါဝါနှစ်နိုင်ငံသည် ပိတ်ကားနောက်ကွယ်၌ ကမ္ဘာ့အစွန်အဖျား ဒေသလေးတစ်ခုတွင် သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ရန်လည်း အပြိုင်အဆိုင် ကြိုးစားလျက် ရှိလေသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကချင်ပြည်နယ်၏မြို့တော်ဖြစ်သော မြစ်ကြီးနားသည် စီးပွားရေးမြို့တော်ရန်ကုန်မှ မြောက်ဘက် ၁၂၀၀ ကီလိုမီတာခန့်ကွာဝေးပြီး ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများ၏ လည်ပတ်ရန်စာရင်းထဲတွင်လည်း ပါဝင်ခဲလှပါသည်။ ကချင်ပြည်နယ်သည် ရင်သပ်ရှုမောစရာရှုမျှော်ခင်းများနှင့် လေ့လာစရာ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများ စုံလင်လှသော်လည်း ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှင့် မူးယစ်ဆေးစွဲလန်းမှု၊ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ကြား တိုက်ပွဲများကြောင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားအများအပြား လာရောက်ရာဒေသတစ်ခု ဖြစ်မလာခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၇ နှစ်ကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှု ပျက်သွားခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်စတင်လာခဲ့သော အဆိုပါတိုက်ပွဲများကြောင့် လူပေါင်းသိန်းနှင့်ချီ၍ အိုးအိမ်များဆုံးရှုံးထားရပြီး အသက်ပေါင်းများစွာလည်း ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီးဖြစ်သည်။

သို့ရာတွင် များမကြာသေးမီ ကာလအတွင်းမှာပင် ကချင်ဒေသသို့ ထိပ်တန်းပုဂ္ဂိုလ် ၂ ဦး ရှေ့ဆင့်နောက်ဆင့်ဆိုသလို ရောက်ရှိခဲ့ကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် စကော့မာဆီယယ်လ်နှင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ပြီးခဲ့သောနှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်းက မြစ်ကြီးနားမြို့၌ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းပြပွဲ၊ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍမှတာဝန်ရှိသူများနှင့် အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက အမေရိကန်တပ်သားများနှင့်လက်တွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သော စစ်ပြန်ကြီးများနှင့် တွေ့ဆုံပွဲတို့ပါဝင်သော Road Show တစ်ခုကိုကျင်းပခဲ့သည်။ "အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနှင့် ကချင်ပြည်နယ်တွင် လွတ်လပ်မှု၊ ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးလာအောင် ကူညီပေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိကာ လူထုအသံကို နားထောင်သင်ယူသောနည်းလမ်းဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအစီအစဉ်များကို ဖော်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း" မစ္စတာမာဆီယယ်လ် ကပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ရက်အနည်းငယ်အကြာမှာပင် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ်နှင့်အဖွဲ့သည် ကချင်ပြည်နယ်သို့ ကိုယ်ပိုင်အစီအစဉ်ဖြင့် သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့ကာ သံအမတ်က လက်ပ်တော့ကွန်ပြူတာများ၊ ဆန်နှင့်ဆီတို့အပါအဝင် ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများ ပေးအပ်နေသည်ကို ဖေ့စ်ဘုတ် ဆိုရှယ်မီဒီယာတွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ သံအမတ်သည် ဆေးရုံ၊ တက္ကသိုလ်၊ မိဘမဲ့ကျောင်းနှင့် မျက်မမြင်ကျောင်းတို့ကို လှူဒါန်းခဲ့ကာ မြန်မာနိုင်ငံကို ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးရရှိအောင် ကူညီသွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံပိုင်သတင်းဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့ဆူပါပါဝါနှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် တရုတ်၊ အိန္ဒိယတို့နှင့်နယ်နမိတ်ချင်းထိစပ်နေပြီး ရွှေ၊ငွေ၊ကျောက်သံပတ္တမြား၊သစ်တို့ကဲ့ သို့သော သဘာဝသယံံဇာတများသာမက ရေအားလျှပ်စစ်ပမာဏအများအပြား ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အလားအလာရှိနေသာ ကချင်ပြည်နယ်ကို မျက်စိကျသည်မှာ အဆန်းတကြယ်မဟုတ်လှပေ။

မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံကို ကမ္ဘာကြီး၏အဓိကအစိတ်အပိုင်းများနှင့် တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက်ပေးမယ့် ရပ်ဝန်းနှင့်လမ်းစီမံကိန်းတွင် တရုတ်-မြန်မာစီးပွားရေးစင်္ကြန်ပုံစံဖြင့်ပါဝင်ရန် လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီးဖြစ်သည်။ ယင်း စီးပွားရေးစင်္ကြန်စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး သဘောတူနားလည်မှုတစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်သော အသေးစိတ်အချက်အလက်အများအပြားကို ၂၀၁၈ စက်တင်ဘာအတွင်းက နှစ်နိုင်ငံအစိုးရနှစ်ရပ်ကြား လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီးပြီဖြစ်သည်။ ယင်းအသေးစိတ်အချက်များကို အများပြည်သူထံ အသိပေးထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံသည် ကချင်ပြည်နယ်အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံတဝမ်းလုံးတွင် စီးပွားရေးလုပ်ဆောင်ချက်များကို အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်လာလျက် ရှိသည်။

တရုတ်နှင့်အမေရိကန်တို့၏ အားပြိုင်မှုကြား ကျရောက်နေမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကချင်ပြည်နယ်ရှိ လူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပတ်သက်သော အရေးကိစ္စများတွင် အကြံဉာဏ်များပေးလျက်ရှိသည့် လွတ်လပ်သောအဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ဖြစ်သော ကချင်အမျိုးသားအကြံပေးအဖွဲ့အစည်း၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ လအောင် က " ကျနော်တို့ ကချင်အနေနဲ့ ဆက်လက်ရပ်တည်နိုင်ဖို့အတွက် တရုတ်နဲ့ရော အနောက်နိုင်ငံနဲ့ပါ ထိတွေ့ဆက်ဆံဖို့လိုပါတယ်။ စီးပွားရေးအရ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ညှိနှိုင်းဆက်ဆံရမှာဖြစ်သလို လူ့အခွင့်အရေးအတွက် အနောက်နဲ့ထိတွေ့ဆက်ဆံရမှာပါ " ဟု ပြောကြားသည်။

သို့ရာတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ မဟာစီးပွားရေးစီမံကိန်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကချင်လူမျိုးအများအပြားက စိုးရိမ်ပူပန်လျက်ရှိကြသည်။ ကချင်ပြည်နယ်တွင် တရုတ်တို့၏စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ နေရာယူလာမှုမှာ ရှောင်လွှဲမရသည့်ကိစ္စဖြစ်သည်မှာ မှန်သော်လည်း တစ်ဖက်တွင် ကချင်တို့၏ရိုးရာဓလေ့များ ပျောက်ကွယ်သွားမှာကို လအောင်က စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။

စီးပွားရေစင်္ကြန်စီမံကိန်းတွင် နမ်ဂျင်း ဟုအမည်ရသော စက်မှုဇုန်တစ်ခု တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းပါဝင်လျက်ရှိပြီး မြစ်ကြီးနားမှ ၂၅ ကီလိုမီတာအကွာတွင်ရှိကာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၀၀ ခန့်အထိကုန်ကျမည့် ယင်းစီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူလူထုထံ မည်သည့်သတင်းအချက်အလက်မျှ တိတိကျကျ ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမရှိသေးပေ။ ထိုစီမံကိန်းသည် မြေဧက ၄၇၀၀ ခန့်အထိနေရာယူမည်ဖြစ်ပြီး နိုဝင်ဘာလအတွင်းက ဒေသခံများနှင့်မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားခြင်းများလည်း ရှိခဲ့သည်။

" နမ်ဂျင်းက မြေအကျယ်ကြီးနေရာယူမှာ၊ ဒါပေမဲ့ တရုတ်က ဒေသခံတွေနဲ့ ဂရုတစိုက် အသေးစိတ်ဆွေးနွေးတာမျိုး၊ သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီမှုယူတာမျိုး မရှိဘူး။ ဒါကြောင့် ကျနော်ကတော့ မထောက်ခံဘူး " ဟု လအောင်က ပြောကြားသည်။

နောက်ထပ်အငြင်းပွားဖွယ်ရာ စီမံကိန်းကြီးတစ်ရပ်မှာ အများပြည်သူ၏ တစိုက်မတ်မတ်ကန့်ကွက်မှုကြောင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့ရသော မြစ်ဆုံရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်း ဖြစ်သည်။ ယခုနှစ်အစောပိုင်းက တရုတ်သံအမတ်ဟောင်း ဟောင်လျန် မြစ်ကြီးနားသို့ သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့ပြီး မကြာမီတွင် တရုတ်သံရုံးက ထုတ်ပြန်သောကြေညာချက် တစ်စောင်ထဲတွင် ကချင်ဒေသခံများက စီမံကိန်းကိုကန့်ကွက်ခြင်းမရှိ ဟု ကချင်နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များက ဟောင်လျန်အား အာမခံခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက်တွင် ဆန္ဒပြပွဲများတ တကျာ့ပြန် ပြန်လည်ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သောနှစ် အောက်တိုဘာလအတွင်းက ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီက ကချင်ပြည်နယ်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိသည့်အချိန်ထိ မဟာစီမံကိန်းကြီးများအားလုံးကို ရပ်တန့်ထားရန် ကြေညာချက်ထုတ်တောင်းဆိုခဲ့သည်။

"ဒေသတွင်းမှာ မတည်ငြိမ်မှုတွေရှိနေချိန်မှာ တရုတ်အနေနဲ့ (ရပ်ဝန်းနဲ့လမ်း)စီမံကိန်းကိုပဲဖြစ်ဖြစ် အခြားစီမံကိန်းကြီးတွေကိုပဲဖြစ်ဖြစ် လက်ရှိအချိန်မှာ အကောင်အထည်မဖော်သင့်ဘူး။ တရုတ်ဟာ ကျနော်တို့ကချင်တွေနဲ့ ဆွေးနွေးရမှာဖြစ်ပေမယ့် ကျနော်တို့ဒေသမှာလုပ်မယ့် စီမံကိန်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဗဟိုအစိုးရနဲ့ပဲ အဓိကညှိနှိုင်းနေတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ အထက်စီးနေရာမရနိုင်ဘူးဆိုတာ သိပေမယ့် ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်နိုင်ရမယ် " ဟု ပါတီဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်း ကပြောကြားသည်။

ထို့အပြင် ကချင်လူမျိုးအများအပြားမှာ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ်အတွင်း နေထိုင်လျက်ရှိရာ နှစ်နိုင်ငံနယ်ခြားဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်ရန်မှာ အလွန်အရေးကြီးကြောင်းလည်း ၎င်းကပြောကြားသည်။
"တရုတ်နိုင်ငံထဲမှာ ကချင်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဒါကြောင့် တရုတ်အစိုးရနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ဆက်ဆံရေးရှိပြီး ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသင့်တယ် "

သို့ရာတွင် တရုတ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို လိုက်နာမှုမရှိခြင်း၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဒေသခံများအပေါ် အလေးထားမှုမရှိခြင်းများ ရှိနေပြီး တရုတ်တို့၏အကျိုးစီးပွားကိုသာ အဓိက အာရုံစိုက်လေ့ရှိခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကချင်ဒေသခံများက စိုးရိမ်ပူပန်လျက်ရှိသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ တရားမဝင်ငှက်ပျောစိုက်ခင်းများသည် ကချင်ပြည်နယ်ရှိ ထောင်နှင့်ချီသော မြေဧကများစွာတွင် နေရာယူထားလျက်ရှိပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုများနှင့် မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားခြင်းပြဿနာများကို ပေါ်ပေါက်စေလျက်ရှိသည်။ ထို့ပြင် ကချင်နယ်စပ်တွင် တရုတ်တို့နှင့် ရှားပါးသတ္ထု တရားမဝင်တူးဖော်မှုများ ရှိနေသည်ဟု သတင်းများလည်း ထွက်ပေါ်လျက်ရှိပြီး ယင်းလုပ်ငန်းတွင်ပါဝင်နေသည့် ကုမ္ပဏီများ၊ လုပ်ဆောင်နေသည့်လုပ်ငန်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အများပြည်သူမှာ ရေရေရာရာတိတိကျကျ သိရှိရခြင်းမရှိပေ။

ပြည်တွင်းစစ်နှင့် မြန်မာစစ်တပ်၊ KIA တို့အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်တပ်များ၏ နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက် ပဋိပက္ခများကြောင့် တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် ကချင်ဒေသတွင် ထိခိုက်နစ်နာမှုများဖြစ်ပေါ်စေသော သတ္ထုတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများကို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လုပ်ငန်းခွင်ဘေးကင်းလုံခြုံရေးတို့ကို အရေးစိုက်စရာမလိုဘဲ လုပ်ဆောင်ခွင့်ရနေသည်ဟု ကချင်ပြည်နယ် သတ္ထုတူးဖော်ရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌ လာခရီးလအောင် ကပြောကြားသည်။ ပြည်ထောင်စုအစိုးရက ပြည်နယ်အစိုးရ၏လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားသည်ဟုလည်း ၎င်းကပြောကြားသည်။ ဤကဲ့သို့သောအခြေအနေများကြောင့် ပြည်နယ်အစိုးရ၊ စစ်တပ်နှင့်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ အားလုံးအနေဖြင့် ကျန်ရှိနေသေးသော သဘာဝအရင်းအမြစ်များကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေးအတွက် အရေးပေါ်အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်နေပြီဟု ၎င်းက တိုက်တွန်းပြောကြားသည်။

ကချင်ပြည်နယ်ခရီးသွားအသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ စန်ခွမ်းကမူ အရှေ့ဘက်အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပို၍အကောင်းမြင်သော သဘောထားကို ဖော်ပြထားသည်။ " ကျနော်တို့ရဲ့ စီးပွားရေးအဆောက်အအုံကို တည်ဆောက်နိုင်မယ်ဆိုရင် တရုတ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေကို ကြိုဆိုပါတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ တရုတ်ရဲ့ကြီးမားလှတဲ့ဈေးကွက်ကို လက်လွှတ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး " ဟု ၎င်းကပြောကြားသည်။ သို့ရာတွင် တရုတ်တို့၏ လက်လွတ်စပယ် စီးပွားရေးလုပ်ဆောင်မှုပုံစံများအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်ကြောင်းကိုမူ ၎င်းကဖော်ပြခဲ့သည်။

တစ်ဖက်တွင် အမေရိကန်တို့ကလည်း ကချင်ပြည်နယ်တွင် ၎င်းတို့၏ပါဝင်ပတ်သက်နိုင်မှုကို တည်ဆောက်ရယူလျက်ရှိသည်။ ပြီးခဲ့သောနှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်းက နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အမေရိကန်အေဂျင်စီက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၈ သန်းတန်ဖိုးရှိပြီး ၅ နှစ်သက်တမ်းရှိ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စားသောက်ကုန်စနစ်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆောင်ရွက်မှုကို ကချင်ပြည်နယ်အပါအဝင် ဒေသ ၃ ခုတွင် စတင်ခဲ့သည်။ ထိုလမှာပင် အဆိုပါအေဂျင်စီက ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း မူးယစ်ဆေးစွဲလန်းမှုပြဿနာကို ဒေသတွင်းဖြေရှင်းမှုမြှင့်တင်ရေး လုပ်ငန်းအတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆ သန်းတန်ဖိုးရှိ အဆိုပြုလွှာများ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သေးသည်။

ထိုကဲ့သို့သော ဆောင်ရွက်ချက်များက ဒေသခံများ၏စိတ်နှလုံးကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး သမိုင်းတစ်လျှောက်ရှိထားခဲ့သော အမေရိကန်တို့အပေါ် ကောင်းမွန်သည့်အမြင်ကို ပိုမိုအားကောင်းစေခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက အမေရိကန်တို့နှင့် လက်တွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သော ကချင်စစ်သားများ၏အခန်းကဏ္ဍနှင့် ကချင်ပြည်နယ်သို့ ခရစ်ယာန်ဘာသာ ယူဆောင်လာသော အမေရိကန်သာသနာပြုများ၏ အခန်းကဏ္ဍတို့က နှစ်နိုင်ငံကြားဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေခဲ့ကြောင်း သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

ထို့ပြင် အမေရိကန်တို့အနေဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန်အတွက် ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့မှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းများအတွက် နည်းစနစ်ပိုင်းအထောက်အကူများ ပေးအပ်သွားလိမ့်မည်ဟုလည်း ဒေသခံများက မျှော်လင့်လျက်ရှိသည်။

တစ်ဖက်တွင်မူ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ၌ တရုတ်က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်မှုများရှိနေသော်လည်း တရုတ်က ၎င်း၏အကျိုးစီးပွားအတွက် မည်ကဲ့သို့ရယူသွားမည်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရှိရခြင်းများအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ရှိနေသည်။

ထိုကဲ့သို့သော အခြေအနေများကြားတွင် ကချင်ပြည်နယ်အနေနှင့် တရုတ်နှင့်ဆက်ဆံရေးတွင်ရော၊ အမေရိကန်တို့နှင့် ဆက်ဆံရေးတွင်ပါ မည်သည့်ဘက်မျှမယိမ်းဘဲ အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်နိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း စန်ခွမ်းက ပြောကြားသည်။

" ကချင်အနေနဲ့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးနဲ့ဆက်ဆံရေးကနေ ကိုယ့်အတွက် ဘယ်လောက်အထိ အကျိုးရှိမလဲဆိုတာကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်နိုင်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ကိုယ့်အကျိုးစီးပွားကိုကိုယ် အရင်ဆုံးကြည့်ရပါမယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အိုင်ဒီယော်လော်ဂျီတွေက သိပ်မကွာခြားတော့ပါဘူး။ ဒီနေ့ခေတ်မှာ အိုင်ဒီယော်လော်ဂျီစစ်မြေပြင်တစ်ခု ဖြစ်စရာမလိုတော့သလို ကျနော်တို့အနေနဲ့ သားကောင်တွေဖြစ်ဖို့လည်း မလိုတော့ပါဘူး။ ကချင်ပြည်နယ်အတွက်သာ အကျိုးရှိမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဘယ်သူနဲ့မဆို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားရမယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ် " ဟု ၎င်းကပြောကြားသည်။

မောင်ဖြိုး
(Chinese money, US human rights: in Myanmar’s Kachin State, a delicate balance by Emily Fishbein ကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုပါသည်။)