၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့အချိန်ကနေ ၂၀၁၀ ခုနှစ်အထိ ကာလတွေဟာ တပ်မတော်အစိုးရ အုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ ကာလတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီကာလ တစ်လျှောက်လုံးကို မြန်မာပြည်သူတွေက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကာလလို့ပဲ သုံးနှုန်းခဲ့ကြပါတယ်။ တပ်မတော်အစိုးရ အုပ်ချုပ်မှုယန္တရား အရှိန်မြင့်လာခဲ့တာကတော့ နိုင်ငံရဲ့ အကြီးမားဆုံးအနိဌာရုံ သက္ကရာဇ်ဖြစ်တဲ့ ၁၉၈၈ ခု အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်းမှာပါ။

ရခိုင်ဒေသမှာ သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်ပွားသူ ၆၃၀ ကျော်အထိရှိလာတဲ့ ကျန်းမာရေးသတင်းဆိုးဟာ ရခိုင်ဒေသက ပြည်သူတွေကို စိုးရိမ်ထိတ်လန့်စရာ ကိန်းဂဏန်းတစ်ခုအဖြစ် သယ်ဆောင်လာပါတယ်။ ဒီလိုစိုးရိမ်နေတဲ့ ပြည်သူတွေထဲမှာ နှစ်နှစ်အရွယ် သမီးလေးတစ်ဦးကို ပိုင်ဆိုင်ထားတဲ့ မရွှေရည်လည်းပါပါတယ်။ သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါကို သူအနေနဲ့ သမီးဖြစ်သူကို မဖြစ်ပွားရအောင် ကာကွယ်လိုပေမယ့် မြို့ထဲမှာပိတ်ဆို့နေတဲ့ ရေနုတ်မြောင်းတွေနဲ့ချောင်းတွေက ပြသနာပဲလို့သူကဆိုပါတယ်။

ကိုလိုနီခေတ်ရဲ့ အစောဆုံးမြို့ပြထဲမှာပါဝင်တဲ့ စစ်တွေမြို့တော်မှာ ဗြိတိသျှခေတ်လက်ရာတွေဟာ မြို့တော်ရဲ့ထည်ဝါနေတဲ့ အဆောက်အဦးတွေကြားထဲမှာ မေးမှိန်လို့နေပါတယ်။ အဆောက်အဦးတချို့ကို မှုလလက်ရာအတိုင်း မတွေ့မြင်ရတော့ပါ။ 

ပြုံးပြနေတဲ့ သားဖြစ်သူရဲ့ ဓါတ်ပုံကိုကိုင်ပြရင်း ဒေါ်အေးသောင်းစင်ဟာ သူ့ကိုယ်သူအပြစ်တင်စကားဆိုပါတယ်။

 “ အဲဒီနေ့က အန်တီသားကို ကျောင်းသွားခိုင်းတာ၊ ကလေးက မသွားလိုဘူး ၊ ဒါပေမယ့် ကျောင်းမှာထိုင်ခုံနေရာ ကောင်းရအောင် ဆိုပြီး တမင် အစောဆုံးသွားခိုင်းတာ ” တစ်နှစ်ကိုတစ်တန်းနူန်းနဲ့ ပုံမှန်အောင်မြင်လာတဲ့ သူ့သားဟာ ကိုးတန်းတက်ရမယ့်နှစ်မှာပဲ ဆုံးသွားတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီချောင်းဟာ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့မှာရှိပြီးတော့ ပုဏ္ဏားကျွန်း- ရသေ့တောင် ကားလမ်းဘေးကနေ သွားရတာပါ။ ဒီချောင်းလေးရဲ့ သမိုင်းက အကောင်းတွေနဲ့ ဖုံးလွှမ်းနေဆဲကာလမှာပဲ နိုင်ငံသားကောင်း ရတနာတွေကို အဆုံးစီရင်ခဲ့ဖူးတဲ့ ချောင်းကလေးအဖြစ် သမိုင်းဝင်သွားခဲ့ပါတယ်။

“ကျမတို့မှာ လူကြီးနှစ်ယောက်တည်းနေကြတာ။ သူများတွေလို ထင်းခုတ်ဝါးခုတ်လည်း မလုပ်နိုင်တော့ သူများဆီက ငွေတိုးချေးယူပြီး ငါးခြောက်ရောင်းနေရတာပါ။ အရင်က အထောက်အပံ့တွေရှိတုန်းကတော့ စားသောက်ရေးဖူလှုံပေမယ့် အခုတော့ တော်တော်လေးကျပ်တည်းနေပါတယ်။” လို့ အသက် ၆၅ နှစ်အရွယ် ဒေါ်ဦးမစိန်က တုန်ရီလေးလံတဲ့အသံတွေနဲ့ မေလကုန်ပိုင်းက ပြောပါတယ်။

“ ဖြူစင်ရိုးသားပြီး ဘာမှမသိတက်သေးဘဲ လူ့လောကထဲကို ဝင်ရောက်ဖို့ကြိုးစားနေတဲ့ အပြစ်ကင်းရှင်းသူတွေကို ခုလိုရက်ရက်စက်စက် ပြုကျင့်လိုက်တာ သိပ်ရင်နာမိတယ်။ ပန်းကလေးတစ်ပွင့်ဖြစ်လာဖို့အတွက် ဖူးငုံတုန်းပဲ ရှိသေးတာကို အညှာကိုချိုးလိုက်ကြတယ်။ သိပ်ရက်စက်ဖို့ ကောင်းကြတယ်။ သိပ်မုန်းဖို့ ကောင်းကြတယ်။ ကျွန်မတို့ သမီးလေးတွေအတွက်လည်း သိပ်စိုးရိမ်တယ်။ ”

ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ မဒေးကျွန်းတွင် သမ္မတဦးသိန်းစိန်ဦးဆောင်သော အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၀ ခုနှစ်၊ ဇွန်လကပင် စတင်အကောင်အထည်ဖော်လုပ်ဆောင်ခဲ့သော China National Petroleum Corporation (CNPC) ကုမ္ပဏီ၏ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းတည်ဆောက်မှု စီမံကိန်းသည် ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းကာလအတွင်းတွင် လည်ပတ်မှုများ စတင်နေပြီဖြစ်သည်။

စကတည်းက အတိုက်အခံ၊ အငြင်းအခုံများဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော ရခိုင်ပြည်နယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မရှင်သည် ယခုအချိန်တွင် ၉ လာတာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ 

ရခိုင်ပြည်နယ်သည် နိုင်ငံတော်အစိုးရအဆက်ဆက်မှ ပြေလည်အောင်မဖြေရှင်းပေးခဲ့သည့်အတွက် နာတာရှည်ရောဂါနဲ့

မာဂရက်သက်ချာရေးခဲ့သော လေရူးသုန်သုန် (The Gone Wind) စာအုပ်ထဲမှ ဇာတ်ကောင်တစ်ဦးဖြစ်သော ရက်ဘတ်တလာ ပြောခဲ့သောစကားကို အမှတ်ရမိသည်။

“တိုင်းပြည်ပျက်တဲ့ အချိန်နဲ့ တိုင်းပြည်တည်ဆောက်ဆဲ ကာလတွေဟာ စီးပွားရေးလုပ်လို့ အကောင်းဆုံးပဲ” ဆိုသော စကား။

၂၀၁၆ ခုနှစ် သင်္ကြန်ကာလအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်မတော် AA တို့ရဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် တောတောင်တွေကိုမှီခိုပြီး လုပ်ကိုင်စားသောက်နေသူတွေဟာ မိမိတို့နေရပ်ကို စွန့်ခွာပြီး ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် စည်တောင်ကျေးရွာမှာ

ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် အလှုပ်ခတ်ဆုံးသတင်းမှာ ကျောက်တော်မြို့နယ်၊ ရမ်းချောင်းဒေသတွင် အစိုးရတပ်မတော်နှင့် ရခိုင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ရက္ခိုင့်တပ်မတော်(AA)တို့ကြား တိုက်ပွဲသတင်းဖြစ်သည်။ ပထမတစ်ကြိမ် ၂၀၁၅ မတ်လပိုင်းကုန်လောက်က ပီးချောင်းကြောင်းတွင်တစ်ကြိမ်နှင့် ယခုတစ်ကြိမ်ဆိုလျှင် ရခိုင်မြေပေါ်တွင် နှစ်ကြိမ်တိတိ ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲသံများကို ကြားခဲ့ရပြီးဖြစ်သည်။

အမှုဖြစ်ပွားချိန်သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများနှင့် ထိုင်းစစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းချိန်ဖြစ်နေသည်။ သေဒဏ်အဖြစ် အမိန့်ချမှတ်လိုက်ချိန်တွင်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးမှာ ဇောက်ထိုးကျနေခြင်းများအပြင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အရေးပါသော စီးပွားရေးတစ်ခုဖြစ်သည့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများအား မထိခိုက်စေရန်အတွက် မိမိတို့ထိုင်းလူမျိုးများသည် လူသတ်မှုကို ကျုးလွန်သူများ မဟုတ်ကြောင်းနှင့် နိုင်ငံခြားခရီးသွားများအနေဖြင့် စိုးရိမ်စရာ မလိုကြောင်းကို ပြသလိုသည့် သဘောကိုလည်း ဆောင်နေပေသည်။