ရခိုင်ပြည်တွင် ကုန်ဈေးနှုန်းများ မကျသေးခြင်းမှာ - ဒေသတွင်းကုန်ပစ္စည်းကို လုံလောက်စွာ မထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်းက ကုန်ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေကြောင်း ဒေသတွင်း စီးပွားရေးသမားများက ရှုမြင်သည်။

မောင်တောမြို့နယ်မြောက်ပိုင်း ကြက်ရိုးပြင်(မွတ်ဆလင်)ကျေးရွာမှ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို ARSA တပ်ဖွဲ့များနှင့် ဆက်စပ်သည်ဟုဆိုကာ စစ်ကောင်စီ နယ်ခြားစောင့်ရဲတပ်ဖွဲ့က အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့က ဖမ်းဆီးသွားသည်။

ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့တွင် စံပြရပ်ကွက်၊ မြို့သစ်ရပ်ကွက်၊ အလယ်စုရပ်ကွက်နှင့် ရွာဟောင်းရပ်ကွက်တို့ရှိပြီး အဆိုပါ ရပ်ကွက်များမှ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးမှာ တပြိုင်တည်း နှုတ်ထွက်စာတင်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်အတွင်းက ပါတီ ၅ ခုကို စစ်ကောင်စီရွေး/ကော်မှ မှတ်ပုံတင်ချပေးထားသည်။ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေအရ မှတ်ပုံတင်ခွင့်ရရှိသည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ပါတီတစ်ခုလျှင် ပါတီဝင်ဦးရေ ၁,၀၀၀ နှင့်အထက်ကို အမည်စာရင်းပေးထားရသည်။

မြောက်ဦးမြို့၊ လက်ကောက်ဈေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးမောင်ဘုန်းက “အဲဒီကလေးကို မုန့်ဖိုး ပိုက်ဆံတစ်ရာ ပေးပြီးတော့ လူသူမရှိတဲ့နေရာကို ခေါ်သွားပြီး ကျူးလွန်သွားတာပါ” ဟု DMG ကို ပြောသည်။

ရေကန်မှရေများကို စက်ဖြင့် နှစ်ကြိမ်တိုင် စုပ်ထုတ်ခဲ့သော်လည်း ဆားငန်နေဆဲဖြစ်၍ သုံးစွဲရန် လုံးဝအဆင်မပြေကြောင်း ရွာသားများက ပြောကြသည်။ 

စစ်ဘေးရှောင်များကို ပြည်တွင်းအဖွဲ့များအပါအဝင် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများမှ ပေးအပ်နေသည့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးမှုများ နည်းပါးလာနေသည်ဟု စစ်ဘေးရှောင်စခန်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။

လိုင်ဇာဒေသရှိ ရက္ခိုင့်တပ်တော်တပ်စခန်းထဲသို့ စစ်ကောင်စီတပ်က ပစ်ခတ်သည့် လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် အရာရှိနှင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်အချို့ ကျဆုံးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည့်အပေါ် လိုအပ်သလိုတုန့်ပြန်သွားမည်ဟု AA ဘက်က ပြောသည်။

ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ် တောဖျားချောင်းဒေသတွင် တာဝန်ကျ ဆရာ၊ ဆရာမများမှာ ပုံမှန်လာရောက်နိုင်ခြင်း မရှိကြသဖြင့် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားများမှာ ပညာသင်ကြားခွင့် အပြည့်အဝမရရှိကြကြောင်း ကျောင်းသားမိဘများက ပြောသည်။

ဝါးခုတ်သူများမှာ မုန်တိုင်းမတိုင်မီက တစ်နေ့လျှင် ဝါးအလုံးရေ ၁၀၀ ကျော် ခုတ်ယူရရှိခဲ့သော်လည်း လက်ရှိမှာ ဝါးခုတ်ယူရရှိမှု နည်းပါးသွားသည့်အတွက် စားဝတ်နေရေးအခက်အခဲနှင့် တွေ့ကြုံနေရကြောင်း ပြောကြသည်။

တရုတ်-မြန်မာနှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဂိတ် ပြန်ဖွင့်ပြီးနောက် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဝင်ခွင့်ရရှိရန်အတွက် နယ်စပ်ဂိတ်တွင် စောင့်ဆိုင်းနေသည့် ရခိုင်က လူဦးရေထောင်နှင့်ချီရှိနေပြီး တချို့မှာ နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် မရသေးသဖြင့် အခက်ကြုံတွေ့နေရကြောင်း ရခိုင်စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအသင်းမှ သိရာသည်။

အသတ်ခံရသူမှာ တောင်ကုတ်မြို့၊ ကိုင်းရှည်ရပ်ကွက်မှ ဦးစံသိန်းအောင် (၄၅ နှစ်) ဖြစ်ပြီး ၎င်းမှာ ဇူလိုင် ၃၁ ရက် နေ့၊ ညနေပိုင်းချိန်က မီးချောင်းထိုးရွာအနီးရှိ ကြက်ခြံမှအပြန် တောင်ကုတ်တက္ကသိုလ်အနီးတွင် အသတ်ခံရပြီး ဆိုင်ကယ်၊ ဖုန်းနှင့် ငွေသားအချို့ကို လုယက်ခံခဲ့ရသည်။

“ငါး၊ ပုစွန်တွေက တအားရှားသွားပြီ။ ရွာအနီးမှာ ဘယ်လိုမှရှာမရတော့ဘူး။ မြစ်ထဲထွက်ရှာရင်လည်း စက်သုံးဆီဖိုးကကြီးတယ်။ ဒီကြားထဲ ငါးမရရင် ဆီဖိုးကုန်တာပဲ အဖက်တင်တယ်”

ယခင်က နိုင်ငံခြားသားတစ်ဦးလျှင် ငွေကျပ် ၂၅,၀၀၀ ကောက်ခံရာကနေ ယခုအခါ ငွေကျပ် ၃၀,၀၀၀ သတ်မှတ် ကောက်ခံသွားမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ဆန် ၊ ဆန်ကွဲ တန်ချိန် နှစ်သန်းကျော်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ တရုတ် စသည့် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ရန်လျာထားပြီး ပို့ကုန်ရငွေအဖြစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ တစ်ဘီလီယံရရှိရန် ဆန်စပါးအသင်းချူပ်က မျှော်မှန်းထားသည်။ 

ဖြစ်စဉ်မှာ စက်တင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့ ညနေ ၅ နာရီကျော်အချိန်က လောကာနန္ဒာခွဆုံတွင် မီးပွိုင့်မိ၍ ယာဉ်များရပ်တန့်နေကြစဉ် အိမ်စီးကားတစ်စီးက အချိန်မထိန်းနိုင်ဘဲ နောက်ကနေ ဝင်တိုက်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ 

တောင်သူများမှာ ဆန်စပါးများကို ရိတ်သိမ်းပြီးသည့်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ထုတ်ရောင်းနေရသည့်အတွက် ဈေးကောင်းမရသည့်ပြဿနာနှင့် ကြုံတွေ့နေရသည်။

ဒေသအတွင်း စစ်ရေးပဋိပက္ခများ လျော့ကျနေသည့်အတွက် ထိုသို့ စိုက်ပျိုးလာနိုင်ခြင်းဖြစ်ပြီး ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်၊ ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦး စသည့် ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက မြို့နယ်အချို့တွင် လယ်မြေများကို ဒေသခံများ အရဲစွန့်ကာ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြသည်။

ယခင်က ဘာသာရေးအဆောက်အအုံတစ်ခု ဆောက်လုပ်မည်ဆိုပါက ရပ်ကွက် (သို့မဟုတ်) ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများနှင့် ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်ပြီး ဆောက်လုပ်ခဲ့ရာမှ လက်ရှိတွင် အာဏာပိုင်များ၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့်သာ ဆောက်လုပ်ရမည့်ကိစ္စမှာ မဖြစ်သင့်ကြောင်း ပလက်ဝဒေသခံအချို့က ပြောကြသည်။