ကချင်ပြည်နယ်၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့/ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်(KIA/KIO) ဌာနချုပ် လိုင်ဇာမြို့အနီးက မုန်လိုင်ခက် စစ်ဘေးရှောင်စခန်းကို အောက်တိုဘာ ၉ ရက် ည ၁၁ နာရီကျော်မှာ လက်နက်ကြီးကျရောက် ပေါက်ကွဲခဲ့သည်။

အောက်တိုဘာ ၈ ရက်နေ့ကစပြီ ယနေ့အချိန်ထိ မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှု၊ ပဲခူးမြစ်ရေ မြင့်တက်နေမှုကြောင့် ပဲခူးမြို့တွင် ရေဘေးဒုက္ခသည် နှစ်သောင်းနီးပါးရှိလာနေကြောင်း သိရသည်။

စစ်ကောင်စီက မြန်မာနိုင်ငံတွင်းရှိ အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား (MSME) လုပ်ငန်းများအတွက် ချေးငွေ ထပ်မံထုတ်ချေးပေးမည်ဟု ပြောဆိုလာသည့်အပေါ် ရခိုင်က လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ယုံကြည်မှု နည်းပါးနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ရွှေစည်ကုန်း မူလတန်းကျောင်းသည် အစိုးရက တရားဝင်ချပေးထားသော စာသင်ကျောင်းဖြစ်သော်လည်း ယခုနှစ်ကျောင်းဖွင့်ရာသီ ဇွန်လမှစ၍ ဆရာ၊ ဆရာမတစ်ဦးမှ ကျောင်းသို့ရောက်ရှိလာခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းကျေးရွာသားများက ပြောသည်။

“ဖမ်းဆီးခံရသူတွေထဲမှာ Facebook အသုံးပြုသူတွေက အများစုဖြစ်ပြီး TikTok နဲ့ Telegram အသုံးပြုသူ တချို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်” ဟု Data for Myanmar က ဖော်ပြသည်။

ရခိုင်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် AA တို့ကြား တိုက်ပွဲရပ်တန့်နေသည်မှာ ၁ နှစ်ခန့် ကြာမြင့်လာသော်လည်း မိုင်းနှင့် စစ်ကျန်လက်နက်များ ရှင်းလင်းမှုအပိုင်းမှာ အားနည်းနေဆဲဖြစ်ကာ ဒေသခံများမှာ မြေမြှုပ်မိုင်းနှင့် ပေါက်ကွဲလက်နက်ပစ္စည်းများ အန္တရာယ်ကို ဆက်လက်ကြုံတွေ့ နေရဆဲဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်အတွင်း စစ်ဘေးရှောင်စခန်းများတွင် တီဘီကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပွားမှု များလာနေသဖြင့် ဆေးဝါးကုသရန်လိုအပ်နေကြောင်း စခန်းတာဝန်ရှိသူများကပြောသည်။

အလယ်ရွာချေကျေးရွာတွင် အသက် ၉ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးငယ်တစ်ဦးကို တစ်ရွာတည်းနေ အသက် ၁၇ နှစ် အရွယ်လူငယ်တစ်ဦးက အဓမ္မပြုကျင့်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ မိသားစုဝင်များက ULA ထံ ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လအတွင်းက တိုင်ကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ပြောင်းပေါ်စရာသီဖြစ်သော်လည်း ပြောင်းတစ်ပိဿာလျှင် ခြံဖြတ်ဈေး ၈၈၀ ကျပ်မှ ၉၀၀ ကျပ်ရှိပြီး ပြောင်းအစိုတစ်ပိဿာလျှင် ခြံဖြတ်ဈေး ၆၄၀ ကျပ်ခန့်သာရှိနေသည်။  

အခင်းဖြစ်ပြီးနောက် မိန်းကလေးငယ်၏ မျက်နှာနှင့် ခန္ဓာကိုယ်တို့မှာ လက်သည်းခြစ်ရာ အနည်းငယ်ရရှိခဲ့ပြီး မိန်းမကိုယ်တွင် သွေးစများကြောင့် အပေါ့သွား၍ မရသည့်အခြေအနေကို မိသားစုဝင်များက သတိထားရာကနေ အဓမ္မကျူးလွန်ခံခဲ့ရမှုကို သိရှိရခြင်းဖြစ်သည်။

ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ မော်ချီးဒေသတွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) တို့ကြား လချီကြာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပြီး သွားလာရေးပိတ်ပင်ခံရမှုကြောင့် အခြေခံစားသောက်ကုန်စျေးနှုန်းများမှာ အဆမတန် မြင့်တက်နေကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုမဖြစ်ပေါ်ရန် ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ဇုန် ပုဂံရှိ ဘုရားပုထိုးစေတီ ၁၀ ဆူတွင် မိုးကြိုးလွှဲ စက်ကိရိယာ တပ်ဆင်သွားမည်ဟု ပုဂံရှေးဟောင်းသုတေသနဌာနမှ သိရသည်။ 

စက်ရုံတည်ဆောက်ရာတွင် ကျေးရွာသားများ အသုံးပြုနေသည့် ချောင်းလက်တက် နှစ်ခုနှင့် လမ်းနှစ်လမ်းအပြင် လယ်ယာမြေအချို့ သိမ်းဆည်းခံခဲ့ရသည်။ ထိုနစ်နာမှုအတွက် Power China ကုမ္ပဏီဘက်က ရွာချင်းဆက်လမ်းတစ်ခု ဖောက်လုပ်ပေးရန် ကျေးရွာသားများနှင့် သဘောတူထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်တောင်ပိုင်း တောင်ကုတ်၊ ကျောက်ဖြူ၊ စနဲမြို့နှင့် မာန်အောင်မြို့နယ်တွင် ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ကောင်စီ ကြည်းတပ်နှင့် ရေတပ်တို့မှ လက်နက်ကြီး စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေကြောင်း ဒေသခံများကပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်၏ ရာသီဥတု၊ ပထဝီအနေအထားနှင့်ကိုက်ညီသော ဒေသမျိုးရင်းမျိုးစေ့များ ရှားပါးလာမှုကြောင့် တောင်သူများမှာ ယခုနှစ်မြေပဲစိုက်ပျိုးရန်အတွက် အခက်အခဲကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဧပြီလမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ် မတ်လအထိ တစ်နှစ်တာအတွင်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုမှာ ယခင်ကထက် ၅၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြင့်လာခဲ့ကြောင်း BNI-Myanmar Peace Monitor ၏ မှတ်တမ်းများအရ သိရသည်။  

စစ်တွေမြို့က မဟန်နီထွန်း (၂၂ နှစ်) နှင့် မမြတ်အေးစံ(ခ)ဝေဝေ (၂၆ နှစ်)၊ မြောက်ဦးမြို့က မသန်းနွယ်ဌေး (၂၅ နှစ်) နှင့် ရသေ့တောင်မြို့နယ်က မဝင်းဝင်းလှိုင် (၂၂ နှစ်) တို့မှာ ပြီးခဲ့သည့် မေလက ဒူဘိုင်းမြို့သို့သွားရာတွင် လူကုန်ကူးခံလိုက်ရခြင်း ဖြစ်သည်။

ယနေ့(အောက်တိုဘာ ၅) နံနက် ၄ နာရီအချိန်ကစပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် စည်ပင်ဌာနမှ အင်အား ၁၀၀ ကျော်ခန့်မှာ အဆိုပါနေရာသို့ ရောက်ရှိလာပြီး စက်ယန္တရားများဖြင့် ဖြိုဖျက်နေခြင်းဖြစ်သည်။

မုန်တိုင်းဒဏ်ကို အများဆုံးခံခဲ့ရသော သဲခုံ၊ ချိုင်ပြင်၊ ကြွီပြင်၊ ဝါးလမ်းကုန်း၊ သစ်ပုတ်ချိုင်၊ ညောင်ပင်ချိုင်၊ ကြိမ်ခွေမော် စသည့်ကျေးရွာများတွင် ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ဆောင်နိုင်သေးသည်။