ရခိုင်ပြည်၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်မှ လယ်သမားများမှာ စပါးရိတ်သိမ်းရန် လုပ်သားရှားပါးမှုကြောင့် လယ်တစ်ဧက ရိတ်သိမ်းရာမှ ရရှိလာသည့် စပါးများကို အလုပ်သမားတစ်ဝက်၊ လယ်ရှင်တစ်ဝက် စနစ်ဖြင့် ခွဲယူနေရသည်။

၁၈ နှစ်ပြည့် မှတ်ပုံတင်ကဒ် လဲလှယ်ရန်နှင့် ပျောက်ဆုံးမှတ်ပုံတင် အသစ်ပြန်လျှောက်ခြင်းကို  သက်ဆိုင်ရာ လဝကရုံးများတွင် လုပ်၍ရသော်လည်း လုံခြုံရေးအာမခံချက်မရှိ၍ အခက်ကြုံနေရသည်။

အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဉပဒေပုဒ်မ ၅၀ (ည) ဖြင့် တရားစွဲခံထားရသော ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP) မှ လူငယ်ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ကိုဂန်ဘာရီ (ခ) ကိုခင်ဝင်းမောင် ကို စစ်ကောင်စီက ထောင်ဒဏ် (၁၂) နှစ် ချမှတ်လိုက်ကြောင်း သိရသည်။ 

အာရက္ခတပ်တော်၏ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တည်ရှိရာ အမ်းမြို့မှ စစ်ကောင်စီတပ်သားများမှာ လက်နက်ချအလင်းဝင်းမှု၊ ထွက်ပြေးမှုများ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ရှိနေသည်။ 

ကျောက်တော်မြို့နယ်၊ လမ်းပိုက်ခွင်ကျေးရွာမှ တီဘီဝေဒနာရှင် အသက် ၂၀ အရွယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှာ ဆေးဝါးပြတ်လပ်ပြီးနောက် ရောဂါပြင်းထန်လာသဖြင့် နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့တွင် သေဆုံးသွားခဲ့ရသည်။

စစ်ကောင်စီသည် ဂွမြို့မကျရှုံးရေးအတွက် စစ်အင်အားများကို ဧရာဝတီဘက်မှ စစ်ကားများဖြင့် မကြာခဏ ဖြည့်တင်းကာ မြို့ပေါ်တပ်ရင်းများနှင့် မြို့အဝင်/အထွက်ရှိ တိုးချဲ့တပ်စခန်းများသို့ ပို့ဆောင်လျက်ရှိသည်။

အမ်း၊ တောင်ကုတ်၊ ဂွ မြို့နယ်တို့တွင် အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသူ ၅ သောင်းဝန်းကျင်ရှိပြီး ယင်းအထဲမှ စစ်ဘေးရှောင် ၁ သောင်းကျော်မှာ တောတောင်ထဲတွင် အအေးဒဏ်နှင့် အစားအစာပြတ်လပ်မှုဒဏ်ကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်းအဆမတန် မြင့်တက်မှုအပြင် အခြေခံစားသောက်ကုန်နှင့် ဆေးဝါးရှားပါးမှုများကို ကြုံတွေ့နေရသည်။ ထိုအကျိုးဆက်များသည် မီးဖိုချောင်နှင့် ဝင်ငွေစီမံခန့်ခွဲသူ အမျိုးသမီးများအပေါ် သက်ရောက်မှု မြင့်မားနေသည်။

တီဘီနှင့် HIV  ရောဂါဝေဒနာရှင်များမှာ ပုံမှန်သောက်သုံးနေကျ ဆေးမရရှိသဖြင့် ကိုယ်ခံအားကျဆင်းပြီး ရောဂါဆိုးရွားမှုဒဏ်ကို ရင်ဆိုင်နေကြကာ အသက်သေဆုံးသူအချို့လည်း ရှိနေကြောင်း သိရသည်။ 

ရဲစခန်းအပါအဝင် စစ်ကောင်စီ၏ ကာကင်းစခန်းငယ်များကို AA က ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်တွင် သိမ်းပိုက်ကာ အမ်းမြို့ကို ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် နပခဌာနချုပ်ကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

ခွေးချေးမြောင်၊ ပန်းမြောင်း၊ ထိန်ပင်၊ အညင်းတောင်၊ ပုလဲတောင်၊ မင်းဖူး၊ ဝါးတောင်၊ မြင်းကမ်းဆိပ်၊ မင်းဖူး စသည့် ကျေးရွာပေါင်း ၂၀ ကျော်တွင် ငှက်ဖျားဖြစ်ပွားနေပြီး ကူးစက်ခံရမှုမှာလည်း မြင့်တက်လျက်ရှိသည်။

မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များဖြစ်သည့် ARSA၊ RSO၊ ARA တို့သည် မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်နှင့် မေယုတောင်တန်းတကြောတွင် လှုပ်ရှားပြီး ဒေသခံများအား ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်မှု၊ ပြန်ပြေးဆွဲမှု၊ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု၊ ငွေညှစ်မှုများ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ 

တောင်ကုတ်ဒေသခံတစ်ဦးက “ဂျက်နဲ့လာပြီး ဈေးကြီးကိုပဲ တိုက်ရိုက် ဗုံး ၂ လုံးကြဲချတာ။ ဆိုင်ခန်းတွေလည်း မီးလောင်ပြီး ပျက်စီးသွားတယ်။ လူအထိအခိုက်တော့ မရှိဘူး” ဟု ပြောသည်။

တရုတ်က မြန်မာနိုင်ငံရှိ ၎င်း၏ စီးပွားရေးစီမံကိန်းများအပါအဝင် အကျိုးစီးပွားကာကွယ်ရေးအတွက် စစ်ကောင်စီ အာဏာတည်မြဲမှသာ လုံခြုံမည်ဟု ယုံကြည်နေပြီး တော်လှန်ရေးအင်အားစုများဘက်က အနိုင်ရသွားမည်ကို စိုးရိမ်ပူပန်လျက်ရှိနေသည်။ 

တိုက်ပွဲများမှာ အမ်းနှင့် ဂွမြို့နယ်တို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်အလိုက် နှိုင်းယှဉ်ပါကလည်း ရခိုင်ဒေသသည် ၂၃ ကြိမ်ဖြင့် တိုက်ပွဲအများဆုံးဒေသဖြစ်ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြသည်။

ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က၊ နေပြည်တော်တွင် ရုရှာနိုင်ငံ ဒူးမား လွှတ်တော် ဒုဥက္ကဌ H. E. Mr. Sholban Kara-Ool နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ် စစ်ခေါင်းဆောင်က ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း စစ်ကောင်စီပိုင် သတင်းစာများတွင် ဖော်ပြသည်။ 

ရခိုင်ပြည်တွင် တိုက်ပွဲကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ လက်နက်ကြီး၊ လေကြောင်းတို့ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုအပါအဝင် တပ်စွဲနေထိုင်မှုကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရသည့် အထင်ကရ ဘုရားပုထိုး၊ စေတီများကို ပြန်လည်ပြုပြင်ရန် အခက်အခဲ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။ 

စစ်တွေအကျဉ်းထောင်မှ နိုင်ငံရေးပုဒ်မဖြင့် ထောင်ချမှတ်ခံထားရသူ ၄၀၀ ခန့်ကို အောက်တိုဘာလအတွင်း စစ်ကောင်စီက ပုသိမ်အကျဉ်းထောင်နှင့် အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ 

ဖမ်းဆီးခံရသူ အများစုမှာ Facebook အသုံးပြု၍ စစ်ကောင်စီအပေါ် ဝေဖန်ပြောဆိုမှုကြောင့်ဖြစ်ပြီး Telegram၊ Tiktok ၊ Viber စသည့် ဆိုရှယ်မီဒီယာများအသုံးပြု ဝေဖန်ခြင်းတို့ကြောင့် ဖမ်းဆီးခံရသူများလည်း ပါဝင်သည်။