စစ်တွေတိုက်ပွဲများကြောင့် စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်တိုက်မှုများရှိလာသဖြင့် စစ်တွေနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသည့် ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်၊ ပေါက်တော မြို့နယ်တို့ရှိ ကျေးရွာများမှ ဒေသခံ ထောင်နှင့်ချီမှာ ဘေးလွတ်ရာသို့ တိမ်းရှောင်နေကြောင်း သိရသည်။ 

ယနေ့ (ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်) နံနက်ပိုင်းတွင်လည်း မလေးရှားနိုင်ငံ ဆလန်ဂေါပြည်နယ်၊ ကလန်းမြို့တွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အများအပြားရှိသည့် မဲရူးဈေးသို့ အော်ပရာစီ ပူးပေါင်းအဖွဲ့များက ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသား ရာနှင့် ချီဖမ်းဆီးခံရကြောင်း သိရသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေး အေဂျင်စီ USAID သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ နေရာအနှံ့အပြားသို့ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာအကူအညီပေးနေသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အဆိုပါ ဆိုင်းငံ့မှုကြောင့် ရခိုင်စစ်ရှောင်များ ယခင်ထက်ပိုမို ခက်ခဲလာနိုင်ခြေရှိကြောင်း လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့အစည်းများက ဆိုသည်။

စစ်ကောင်စီအား လောင်စာဆီနှင့် လက်နက်များ တင်ပို့ရောင်းချသည့်နိုင်ငံများအား ပိတ်ဆို့အရေးယူရန် အဖွဲ့ အစည်း ၁၂၁ ဖွဲ့က ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ (UNHCR) သို့ ယမန်နေ့( ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀) တွင် အိတ်ဖွင့် ပေးစာပေးပို့ပြီး တောင်းဆိုလိုက်သည်။ 
 

စစ်တွေမြို့နယ်မှ ကျေးရွာပေါင်း ၃၀ ခန့်ကို စစ်ကောင်စီက နှင်ထုတ်ခဲ့ပြီးနောက် တပ်စွဲနေထိုင်ပြီး ယအခုအခါ နေအိမ်များကို စစ်ကောင်စီနှင့် အပေါင်းအပါ မွတ်ဆလင်တို့ ပူးပေါင်းပြီး ဖြိုဖျက်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ဂွမြို့နယ်၊ ဆပ်သွားတိုက်နယ်က ဓာတ်မှန် ဝန်ထမ်း ဦးချမ်းငြိမ်းအောင်၊ ဆပ်သွားအလယ်ရွာက ကိုသိန်းဦး၊ ဇီးကုန်း ကျေးရွာက ကိုညီလေးနှင့် ချိုင်ကောက်ကျေးရွာက ကိုမိုးထက်ကျော်နှင့် ညောင်ချောင်းရွာက ဦးအောင်နိုင်ဦးတို့ ဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်၊ မောင်တောမြို့မှ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်နေရသည့် ဒေသခံများကို အာရက္ခတပ်တော် (AA) မြို့တွင်းသို့ ပြန်လည်နေထိုင်ခွင့်ပြုပြီးနောက် မြို့ခံများမှာ ဝင်ရောက်နေထိုင်မှုများ ရှိလာနေသော်လည်း အများစုမှာ လုံခြုံရေးစိုးရိမ်ချက်ကြောင့် နေရပ်ပြန်ရန် တွန့်ဆုတ်နေကြသည်ဟု သိရသည်။ 

ရန်ကုန်မြို့၊ အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်မှ လွတ်မြောက်လာသည့် မွတ်ဆလင်များကို စစ်ကောင်စီက နေရပ်ပြန်မပို့ဘဲ စစ်တွေမြို့နယ်တွင် နေရာချထားရန် စီစဉ်နေကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များထံမှ သိရသည်။ 

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ရခိုင်နယ်စပ် မောင်တောမြို့နယ်အတွင်းသို့ စိမ့်ဝင်လှုပ်ရှားလာသည့် မွတ်ဆလင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို အာရက္ခတပ်တော်က ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း လိုက်လံရှင်းလင်းနေသဖြင့် တိုက်ပွဲများဖြစ်နေကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

အခြေခံသဘောတူညီချက်များထဲတွင် ပြည်နယ်အားကောင်းရေးမှ ပြည်ထောင်စုအားကောင်းရေး (Bottom- up Federalism Approach)ကို ရှေးရှုသည့် ပုံစံဖြင့် အနာဂတ်ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်သွားမည်ဟု NUG က ပြောဆိုထားသည်။ 

ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရေကြည်မြို့နယ်၊ ငါးသိုင်းချောင်းမြို့အခြေစိုက် စစ်ကောင်စီ၏ အမှတ် (၃၄၄) အမြောက်တပ်ရင်းတွင် တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေပြီး စစ်ကောင်စီ၏ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လက်နက်စွန့် ထွက်ပြေးမှုရှိနေကြောင်း သိရသည်။

မွတ်ဆလင် (ရိုဟင်ဂျာ) များကို လူလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ကိစ္စနှင့်ပတ်သတ်၍ အာဂျင်တီးနား တရားရုံးက ဝရမ်းထုတ်ခဲ့သည့်အထဲတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ဦးထင်ကျော်တို့ ပါဝင်ခြင်းကို ဖယ်ရှားပေးရန် အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်က ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်မှုကြောင့် ဆန်ပြုတ် ကြိုသောက်ရသည်အထိ အခက်အခဲဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း ပင်လယ်ကွေ့ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှ ဒေါ်သန်းသန်းအေးက ပြောသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရှိ မွတ်ဆလင်ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် ARSA၊ RSO၊ ARA စသည့် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဒုက္ခသည်များကို ဖမ်းဆီးငွေညှစ်ခြင်း၊ သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ အတင်းအဓမ္မ တပ်သားသစ်စုဆောင်ခြင်းစသည်ဖြင့် အကြောက်တရားသွင်းပြီး ကြီးစိုးချယ်လှယ်နေ‌ကြောင်း သိရသည်။

စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ သေနတ်ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဒဏ်ရာရရှိသွားခဲ့သည့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ စိုင်ခြုံကျေးရွာမှ ဦးသန်းမြင့်မှာ ဆေးရုံတွင် ဆေးကုသခွင့်မရဘဲ အမှတ် ၃၄ တပ်ရင်းတွင် ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ထားကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်အာဏာသိမ်းထားသည့် စစ်ကောင်စီသည် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အသက်သွင်းပြီး တပ်သားသစ်စုဆောင်းမှုများ ပြုလုပ်နေပြီး  ယခု ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အမှတ်စဉ် (၁၀) အထိ ရောက်ရှိလာပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ 

နတ်ရေကန်စခန်းအနီးတွင် မထုံး၊ လင်းတဲ၊ စွန်တက် ကာကင်းစခန်းသုံးခုရှိသည့်အနက် မထုံးကာကင်းစခန်းကို AA နှင့် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်သိမ်းပိုက်ထားပြီး ကျန်ရှိနေသည့် ကာကင်းစခန်းများအား ထိုးစစ်ဆင်နေ၍ တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားနေသည်။
 

စစ်တွေမြို့အခြေစိုက် ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာနချုပ် (ဒကစ)၊ အမြင့်ကျွန်း ကျားမသောက်၊ ရွှေမင်းဂံ ရေတပ်အပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်စွဲထားသည့် နေရာ ၄ ခုထက်မနည်းကို AA က လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့သည်။ 
 

အဆိုပါ လမ်းမတစ်လျှောက်ရှိ လူပြတ်သည့်နေရာများ၊ ခြုံနွယ်ထူထပ်သည့် နေရာများတွင် မျက်နှာဖုံးစွပ်ထားသည့် လူသုံးဦးထက်မနည်းသည် ဓားများကိုင်ဆောင်ကာ သွားလာနေသည့် ဒေသခံများကို တားဆီးပြီး ရွှေ၊ ငွေ၊ ဖုန်းစသည့်ပစ္စည်းများကို ဓားပြတိုက်လုယက်မှုများ ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။